മനുഷ്യ – വന്യ മൃഗ സംഘര്‍ഷങ്ങള്‍ മൂര്‍ഛിക്കുമ്പോള്‍
കിടങ്ങുനിര്‍മ്മാണം(ട്രഞ്ച്), ഇലക്ട്രിക്കല്‍ ഫെന്‍സിംഗ്, സോളാര്‍ ഫെന്‍ സിംഗ്, റെയില്‍ ഫെന്‍സിംഗ്, മതിലുകെട്ടല്‍ തുടങ്ങിയ മാര്‍ഗ്ഗങ്ങളില്‍ കൂടി തടയാവുന്ന രീതിയിലല്ല ഈ വിഷയം വളരുന്നത്. ഇവയില്‍ പലതും ദീര്‍ഘകാലാടിസ്ഥാനത്തില്‍ വിപരീതഫലമുണ്ടാക്കും. അതേസമയം സ്വയം സന്നദ്ധ പുനരധിവാസ പദ്ധതിയും ആവിഷ്‌കരിച്ചിട്ടുണ്ട്. പദ്ധതിപ്രകാരം ആളുകള്‍ക്ക് വനംവകുപ്പിന്റെ മറ്റു പുനരധിവാസ പദ്ധതികള്‍ സ്വീകരിക്കാതെ ഒരു കുടുംബത്തിന് പത്തുലക്ഷംരൂപ കൈപ്പറ്റി വന്യജീവി/ കടുവാസങ്കേത ത്തില്‍നിന്ന് ഒഴിഞ്ഞുപോവുകയോ അല്ലെങ്കില്‍ പത്തുലക്ഷംരൂപ സ്വീകരി ക്കാതെ വനംവകുപ്പ് പുനരധിവസിപ്പിക്കുന്ന സ്ഥലത്തേക്ക് മാറിത്താമസിക്കു കയോ ചെയ്യാവുന്നതാണ്. എന്നാല്‍ വനങ്ങളോട് ഇഴുകിച്ചേര്‍ന്ന് ജീവിക്കുന്നവര്‍ക്ക് അതിനു സാധ്യമാകുമോ, അത് വനാവകാശ നിയമത്തിന്റെ ലംഘനമല്ലേ എന്ന ചോദ്യങ്ങള്‍ ഉയരുന്നുണ്ട്.
കേരളം നേരിടാന്‍ പോകുന്ന അതിരൂക്ഷമായ ഒരു വിഷയത്തിലേക്ക് ശ്രദ്ധ ക്ഷണിക്കാനും അതിന്റെ പരിഹാരത്തിനായി ഫണ്ടനുവദിക്കാനും സംസ്ഥാന ബജറ്റില്‍ ധനമന്ത്രി തോമസ് ഐസക് തയ്യാറായത് സ്വാഗതാര്‍ഹമാണ്. മനുഷ്യനും വന്യമൃഗങ്ങളും തമ്മിലുള്ള സംഘര്‍ഷങ്ങളാണ് ഉദ്ദേശിക്കുന്നത്. ആ ബന്ധം വളരെ മോശമാകുന്ന അവസ്ഥയാണ് പലയിടത്തുമുള്ളത്. വനസംരക്ഷണത്തിനായും വന്യമൃഗങ്ങളുടെ സംരക്ഷണത്തിനായും കേരളത്തില്‍ നിരവധി പോരാട്ടങ്ങള്‍ ഉണ്ടായിട്ടുണ്ട്. അതിന്റെ ഫലമായി തന്നെ ഇതുമായി ബന്ധപ്പെട്ട നിയമങ്ങള്‍ കര്‍ക്കശമാകുകയും വനംവകുപ്പ് കുറച്ചൊക്കെ ജാഗ്രതയോടെ അവ നടപ്പാക്കാന്‍ ശ്രമിക്കുകയും ചെയ്തു. തുടര്‍ന്ന് കാടുകൡ വന്യമൃഗങ്ങളുടെ എണ്ണത്തില്‍ വര്‍ദ്ധനവുണ്ടായിട്ടുണ്ട്. അതോടൊപ്പം കാലാവസ്ഥാവ്യതിയാനവും ജലക്ഷാമവും മൂലം പലപ്പോഴും വന്യമൃഗങ്ങള്‍ നമ്മള്‍ സൃഷ്ടിച്ച കാടിന്റെയതിര്‍ത്തി കടന്നു പുറത്തുവരുന്ന സന്ദര്‍ഭങ്ങള്‍ കൂടിവരുന്നു. കാടിനോടുചേര്‍ന്നും കയ്യേറിയുമൊക്കെ നമ്മള്‍ നടത്തുന്ന കൃഷിയേയും സ്വഭാവികമായും അവ ആക്രമിക്കുന്നു. വര്‍ഷങ്ങളോളം നാം നടത്തിയ വനനശീകരണത്തിന്റെ ഫലങ്ങള്‍ ഇപ്പോഴാണ് പലയിടത്തും രൂക്ഷമാകുന്നത്. ടൂറിസവുമായി ബന്ധപ്പെട്ടുള്ള പ്രശ്‌നങ്ങളും വന്യജീവികളുടെ ജീവിതത്തെ ബാധിക്കുന്നു. മനുഷ്യനിര്‍മ്മിതിവും അല്ലാത്തതുമായ കാട്ടുതീയും പ്രശ്‌നത്തെ രൂക്ഷമാക്കുന്നു. ഇതിന്റെയെല്ലാം ഫലമായി കാടിറങ്ങിവരുന്ന ആനയും കടുവയുമൊക്കെ ആക്രമിച്ച് നിരവധി മരണങ്ങള്‍ കേരളത്തില്‍ നടക്കുന്നു. വയനാട്ടിലും ഇടുക്കിയിലും മലക്കപ്പാറ – വാല്‍പ്പാറ മേഖലകളിലുമാണ് ഇത്തരം സംഭവങ്ങള്‍ കൂടുതലായും നടക്കുന്നത്. ആറളം, അട്ടപ്പാടി, മണ്ണാര്‍ക്കാട്, മലക്ക പ്പാറ, നിലമ്പൂര്‍, മറയൂര്‍, ചിന്നക്കനാല്‍ തുടങ്ങി നിരവധി സ്ഥലങ്ങളില്‍ ഇത്തരം സംഭവങ്ങള്‍ ആവര്‍ത്തിക്കുന്നു. സ്വാഭാവികമായും പലയിടത്തും വനംവകുപ്പിനും സര്‍ക്കാരിനുമെതിരെ ജനങ്ങള്‍ രംഗത്തിറങ്ങുന്നു. വയനാട്ടില്‍ അടുത്തിടെ കടുവയുടെ ആക്രമണത്തിന്റെ ഫലമായുണ്ടായ മരണത്തെ തുടര്‍ന്ന് ഇത്തരം സമരങ്ങള്‍ ആളിപ്പടര്‍ന്നിരുന്നു. വയനാട് ജില്ലയുമായി അതിരു പങ്കിടുന്ന ബന്ദിപ്പൂര്‍ നാഷണല്‍ പാര്‍ക്കിനുള്ളിലൂടെയൊഴുകുന്ന കബനി നദി വറ്റിവരണ്ടുപോയതായിരുന്നു അടുത്ത കാലത്ത് ഇത്തരം സംഭവങ്ങള്‍ വര്‍ദ്ധിച്ചതിന് പ്രധാന കാരണമായത്. ബന്ദിപ്പൂരിനോട് ചേര്‍ന്നു കിടക്കുന്ന വയനാട് വന്യ ജീവിസങ്കേതത്തിന്റെയും സ്ഥിതി സമാനമായിരുന്നു.
കിടങ്ങുനിര്‍മ്മാണം(ട്രഞ്ച്), ഇലക്ട്രിക്കല്‍ ഫെന്‍സിംഗ്, സോളാര്‍ ഫെന്‍ സിംഗ്, റെയില്‍ ഫെന്‍സിംഗ്, മതിലുകെട്ടല്‍ തുടങ്ങിയ മാര്‍ഗ്ഗങ്ങളില്‍ കൂടി തടയാവുന്ന രീതിയിലല്ല ഈ വിഷയം വളരുന്നത്. ഇവയില്‍ പലതും ദീര്‍ഘകാലാടിസ്ഥാനത്തില്‍ വിപരീതഫലമുണ്ടാക്കും. അതേസമയം സ്വയം സന്നദ്ധ പുനരധിവാസ പദ്ധതിയും ആവിഷ്‌കരിച്ചിട്ടുണ്ട്. പദ്ധതിപ്രകാരം ആളുകള്‍ക്ക് വനംവകുപ്പിന്റെ മറ്റു പുനരധിവാസ പദ്ധതികള്‍ സ്വീകരിക്കാതെ ഒരു കുടുംബത്തിന് പത്തുലക്ഷംരൂപ കൈപ്പറ്റി വന്യജീവി/ കടുവാസങ്കേത ത്തില്‍നിന്ന് ഒഴിഞ്ഞുപോവുകയോ അല്ലെങ്കില്‍ പത്തുലക്ഷംരൂപ സ്വീകരി ക്കാതെ വനംവകുപ്പ് പുനരധിവസിപ്പിക്കുന്ന സ്ഥലത്തേക്ക് മാറിത്താമസിക്കു കയോ ചെയ്യാവുന്നതാണ്. ഈ പദ്ധതി പ്രകാരം വയനാട് വന്യജീവിസങ്കേത ത്തിനകത്തെ മുഴുവന്‍ പേരേയും പുനഃസ്ഥാപിക്കാനുള്ള ശ്രമം നടന്നു വരികയാണ്. എന്നാല്‍ വനങ്ങളോട് ഇഴുകിച്ചേര്‍ന്ന് ജീവിക്കുന്നവര്‍ക്ക് അതിനു സാധ്യമാകുമോ, അത് വനാവകാശ നിയമത്തിന്റെ ലംഘനമല്ലേ എന്ന ചോദ്യങ്ങള്‍ ഉയരുന്നുണ്ട്. എന്തായാലും വരും ദിവസങ്ങളില്‍ കൂടുതല്‍ രൂക്ഷമായ സമരങ്ങള്‍ക്ക് കാരണമാകാന്‍ പോകുന്ന ഈ വിഷയത്തെ ദീര്‍ഘകാലാടിസ്ഥാനത്തില്‍ പരിഹരിക്കാനാണ് സര്‍ക്കാര്‍ ശ്രമിക്കേണ്ടത്. ഇതുമായി ബന്ധപ്പെട്ടു തന്നെയാണ് വയനാട്-മൈസൂര്‍ ദേശീയപാതയിലെ രാത്രിയാത്ര നിരോധനവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട, ഏറെ കോലാഹലമുണ്ടാക്കിയ വിഷയത്തേയും കാണേണ്ടത്. വന്യമൃഗങ്ങള്‍ക്ക് അവയുടെ സ്വന്തം നൈസര്‍ഗ്ഗിക പരിസ്ഥിതിയില്‍ ജീവിക്കാനും സ്വന്തമായി പ്രത്യുല്‍പ്പാദനം നടത്താനും അവകാശമുണ്ടെന്നും അവയുടെ സ്വാഭാവിക ആവാസ വ്യവസ്ഥ നശിപ്പിക്കരുതെന്നും മൃഗങ്ങളുടെ സുരക്ഷിതത്വവും സംരക്ഷണവും സര്‍ക്കാര്‍ തലത്തിലുള്ള സംഘടനകള്‍ ഏറ്റെടുക്കുകയും ഉറപ്പുവരുത്തുകയും വേണമെന്നും യു എന്നിന്റെ മൃഗാവകാശ പ്രഖ്യാപനം വ്യക്തമായി പറയുന്നുണ്ട്. ഇത്തരൊരു സാഹചര്യത്തിലാണ് ഇതിനായി ഫണ്ടനുവദിക്കാനുള്ള നീക്കം സ്വാഗതാര്‍ഹമാകുന്നത്. എന്നാല്‍ മനുഷ്യരുടേയും മൃഗങ്ങളുടേയും അവകാശങ്ങള്‍ സംരക്ഷിച്ച് അതെങ്ങിനെ നടപ്പാക്കും എന്ന ചോദ്യം അവശേഷിക്കുകയാണ്.
അതുപോലെ തന്നെ പ്രധാനമാണ് തൃശൂരിലെ മൃഗശാല മാറ്റുന്നതിന് ഫണ്ടനുവദിച്ചതും. മിണ്ടാപ്രാണികള്‍ ഭീകരമായി പീഡിപ്പിക്കപ്പെടുന്ന പ്രധാന സ്ഥലമാണ് മൃഗശാലകള്‍. തിരുവനന്തപുരം മൃഗശാല കുറച്ചൊക്കെ ആധുനികവല്‍ക്കരിക്കപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്. എന്നാല്‍ തൃശൂരിന്റെ അവസ്ഥ വളരെ കഷ്ടമാണ്. മൃഗശാല എന്ന പേരില്‍ തൃശൂരിന്റെ ഹൃദയഭാഗത്ത് നടക്കുന്നത് മൃഗപീഡനം തന്നെയാണ്. ഒന്നേകാല്‍ നൂറ്റാണ്ടിലേറെ പഴക്കമുണ്ട് ഈ മൃഗശാലക്ക്. മൃഗങ്ങളുടെ എണ്ണവും ഇനവും വര്‍ദ്ധിച്ചു. ഇവയുടെ ദുരിതാവസ്ഥ കണ്ട് ആനന്ദിക്കാനെത്തുന്നവരുടെ എണ്ണവും പെരുകിവരുന്നു. ‘ഒരു രാജ്യത്തിന്റെ സംസ്‌ക്കാരത്തെക്കുറിച്ചറിയാന്‍ ആ രാജ്യത്തെ ജനങ്ങള്‍ മൃഗങ്ങളോട് എ ങ്ങിനെ പെരുമാറുന്നു എന്ന് നിരീക്ഷിച്ചാല്‍ മതി ‘ എന്നു പറഞ്ഞത് ഗാന്ധിജി. എങ്കില്‍ സാംസ്‌കാരികനഗരം എന്ന പേരിന് ഒരു അര്‍ഹതയുമില്ലാത്ത നഗരമായി തൃശൂര്‍ മാറും. കാരണം ഇന്ത്യയില്‍തന്നെ ഏറ്റവും മോശപ്പെട്ട അവസ്ഥയാണ് തൃശൂരിലെ മൃഗശാലയുടേത്. ഉരഗങ്ങളും, പക്ഷികളും, മൃഗങ്ങളുമായി 50ഓളം ഇനങ്ങളിലായി 500ല്‍പരം ജീവികള്‍ ഇടുങ്ങിയ കൂടുകളില്‍ അര്‍ദ്ധപ്രാണരായി നരകിക്കുകയാണ്. പിറന്നുവീണ മണ്ണില്‍ സ്വതന്ത്രമായി ജീവിക്കാന്‍ അര്‍ഹതയും അവകാശവുമുണ്ടായിരുന്ന ഇവയെ മനുഷ്യന്റെ ആനന്ദത്തിനുവേണ്ടി കൂടുകളില്‍ തളച്ചു. നിലനില്‍ക്കുന്ന മിനിമം നിയമങ്ങള്‍പോലും പാലിക്കപ്പെടാതെ.
ആഗോളതലത്തില്‍ മൃഗശാലകളില്‍ നടക്കുന്ന പീഡനങ്ങള്‍ സജീവ വിഷയമായി ഉയര്‍ന്ന് ദശകങ്ങളായി. നിരവധി പ്രക്ഷോഭങ്ങള്‍ക്കും നിവേദന ങ്ങള്‍ക്കും ശേഷം നിലവില്‍ വന്ന വേള്‍ഡ് സൂ കോണ്‍സെര്‍വേഷന്‍ സ്ട്രാറ്റ ജി മൃഗശാലകള്‍ക്ക് ചില നിബന്ധനകള്‍ മുന്നോട്ടുവെച്ചിരുന്നു. അവര്‍ മുന്നോട്ടുവെച്ച ആഗോളരേഖ അനുസരിച്ച് ഓരോ ജീവിക്കും ഏറ്റവും ചുരുങ്ങിയ വിധത്തിലെങ്കിലും ലഭ്യമാക്കേണ്ട ആവാസസ്ഥാനത്തിന്റെ വിസ്തൃതിയെക്കുറിച്ചും അനുബന്ധസൗകര്യങ്ങളെക്കുറിച്ചും വ്യക്തമാക്ക പ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. ഇത്തരം മാനദണ്ഡങ്ങള്‍ പാലിക്കാന്‍ കഴിയാത്തതുകൊണ്ട് തൃശൂര്‍ മൃഗശാല അടച്ചുപൂട്ടണമെന്ന് 1995ല്‍ തന്നെ സെന്‍ട്രല്‍ സൂ അതോറിറ്റി (കേന്ദ്ര മൃഗശാലാ അതോറിറ്റി) ഉത്തരവിട്ടു. എന്നാല്‍ ജീവികളെയെല്ലാം നഗരത്തിനടുത്തുളള പുത്തൂരിലെ വനപ്രദേശത്തെ വിശാലമായ ആവാസ സ്ഥാനത്തേക്ക് മാറ്റുന്നതിനുളള നടപടികള്‍ പൂര്‍ത്തീകരിച്ചു കൊണ്ടിരി ക്കുകയാണ് എന്ന് എല്ലാവര്‍ഷവും സെന്‍ട്രല്‍ സൂ അതോറിറ്റിക്ക് കത്ത് നല്‍കിക്കൊണ്ടാണ് തൃശൂരിലെ മൃഗപീഡനകേന്ദ്രം അതിന്റെ പ്രവര്‍ത്തനം തുടരുന്നത്.
25 വര്‍ഷമാകാറായിട്ടും സ്ഥിതിയില്‍ കാര്യമായ മാറ്റമൊന്നും ഉണ്ടായില്ല. വകുപ്പുകള്‍ തമ്മിലുളള തര്‍ക്കമായിരുന്നു ആദ്യം മൃഗശാല പൂത്തൂര്‍ക്ക് മാറ്റുന്നതിനു തടസ്സമായത്. പിന്നീട് തര്‍ക്കം തീര്‍ന്നതായും പറയുന്നുണ്ട്. പുത്തൂരില്‍ മെച്ചപ്പെട്ട സംവിധാനങ്ങളോടെ, പരമാവധി അനുകൂല ആവാസ വ്യവസ്ഥ ഒരുക്കിക്കൊണ്ട് സംരക്ഷണകേന്ദ്രം സ്ഥാപിക്കാന്‍ 2012 ആഗസ്റ്റ് 28 ന് കേന്ദ്രമൃഗശാല അതോറിറ്റി അനുമതി നില്‍കിയതാണ്. സുവോളജി ക്കല്‍ പാര്‍ക്ക് എന്ന പേരില്‍ 2013ല്‍ നിര്‍മ്മാണ ഉദ്ഘാടനവും ശിലാസ്ഥാപനവും മുഖ്യമന്ത്രി നിര്‍വ്വഹിക്കുകയും ചെയ്തു. അറുനൂറോളം വരുന്ന പക്ഷി-മൃഗാദികള്‍ക്ക് മെച്ചപ്പെട്ട ആവാസസ്ഥാനം ഒരുക്കുന്നതിനും പശ്ചിമഘട്ടമേഖലയില്‍ വംശനാശം നേരിടുന്ന ജീവികളുടെ സംരക്ഷണ ത്തിനും ഗവേഷണത്തിനും വേണ്ടിയാണ് വനംവകുപ്പിന്റെ ആഭിമുഖ്യത്തില്‍ 330 ഏക്കര്‍ സ്ഥലത്ത് സുവോളജിക്കല്‍ പാര്‍ക്ക് ആരംഭിക്കുന്നത്. കേന്ദ്ര വനം-പരിസ്ഥിതി മന്ത്രാലയവുമായി ബന്ധപ്പെട്ടുകൊണ്ട് വംശനാശം നേരിടുന്ന വന ജീവികളുടെ സംരക്ഷണത്തിനും ഗവേക്ഷണങ്ങള്‍ക്കുമായ പ്രൊജക്ടുകളും പദ്ധതിയിലുണ്ട്. പിന്നീടും രണ്ട് ഉദ്ഘാടന മാമാങ്കങ്ങള്‍ നടന്നു. എന്നാല്‍ ഇതുവരേയും ഒന്നും സംഭവിച്ചില്ല. ഫ്രന്റ്‌സ് ഓഫ് സൂ എന്ന സംഘടന വിഷയത്തില്‍ വളരെ സജീവമായി രംഗത്തുണ്ട്. എന്തായാലും ഇനിയധികകാലം കാത്തിരിക്കേണ്ടിവരില്ല എന്ന പ്രതീക്ഷയിലാണവര്‍.
സുഹൃത്തെ,
അരികുവല്‍ക്കരിക്കപ്പെടുന്നവരുടെ കൂടെ നില്‍ക്കുക എന്ന രാഷ്ട്രീയ നിലപാടില്‍ നിന്ന് ആരംഭിച്ച thecritic.in പന്ത്രണ്ടാം വര്‍ഷത്തേക്ക് കടക്കുകയാണ്. സ്വാഭാവികമായും ഈ പ്രസിദ്ധീകരണത്തിന്റെ നിലനില്‍പ്പിന് വായനക്കാരുടേയും സമാനമനസ്‌കരുടേയും സഹകരണം അനിവാര്യമാണ്. പലപ്പോഴും അതു ലഭിച്ചിട്ടുമുണ്ട്. ഈ സാഹചര്യത്തില്‍ 2024 - 25 സാമ്പത്തിക വര്‍ഷത്തേക്ക് സംഭാവന എന്ന നിലയില്‍ കഴിയുന്ന തുക അയച്ചുതന്ന് സഹകരിക്കണമെന്ന് അഭ്യര്‍ത്ഥിക്കുന്നു.
The Critic, A/C No - 020802000001158,
Indian Overseas Bank,
Thrissur - 680001, IFSC - IOBA0000208
google pay - 9447307829
സ്നേഹത്തോടെ ഐ ഗോപിനാഥ്, എഡിറ്റര്‍, thecritic.in
